Dakveiligheid en Veilige Daktoegang

In dit artikel lees je alles over:

• Veilige daktoegang, opties en praktijktoepassingen
  Overzicht van toegangsoplossingen zoals kooiladders, gevelladders en dakluiken.
• Veilig werken op het dak
  Waarom daken vandaag meer verkeer kennen en wat dat betekent voor veiligheid.
• Dakveiligheid en wetgeving
  Verantwoordelijkheden volgens de arbeidsomstandighedenwet voor werkgevers en pandeigenaren.
• Veilige daktoetreding in de praktijk
  Mogelijke oplossingen wanneer daktoegang niet in de bouwfase is voorzien.
• Oplossingen voor dakveiligheid
  Praktische maatregelen om valgevaar te beperken en veilig onderhoud te waarborgen.

Methoden voor veilige daktoegang

Dakveiligheid begint met een veilige daktoegang. Er zijn verschillende manieren om die te realiseren. In de praktijk worden vaak de volgende oplossingen toegepast:

• een kooiladder,
• een gevelladder,
• of een dakluik in combinatie met een luikladder.

De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor veilige daktoetreding en het voorkomen van valgevaar. Werkgevers, pandeigenaren en installatiebedrijven worden vaker aangesproken op hun verantwoordelijkheden en dat maakt veilige daktoegang een actueel en relevant onderwerp.

Waarom veilig werken op het dak extra aandacht vraagt

Daken worden intensiever gebruikt dan voorheen. Waar vroeger een jaarlijkse inspectie voldoende was, zien we nu structureel meer beweging op daken. Dit komt doordat steeds meer installaties op het dak worden geplaatst, zoals:

• klimaatbeheersingssystemen,
• luchtventilatiesystemen,
• zonnepanelen.

Deze installaties hebben regelmatig inspectie nodig, jaarlijks onderhoud en soms snelle reparaties bij storingen. Werken op hoogte brengt altijd risico’s met zich mee. Juist daarom staat veilige daktoegang en dakveiligheid hoog op de agenda, zowel bij opdrachtgevers als uitvoerende partijen.

Dakveiligheid en wettelijke verantwoordelijkheid

In de arbeidsomstandighedenwet is vastgelegd dat werkgevers verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van hun personeel. Dat betekent dat een veilige toegang tot het dak en veilige omstandigheden op het dak verplicht zijn.

Wanneer een pandeigenaar of vastgoedbeheerder zelf personeel inzet, geldt deze verantwoordelijkheid direct voor hem of haar. Dat begint bij het realiseren van veilige daktoegang. Eenmaal op het dak moet de veiligheid verder worden geborgd, bijvoorbeeld met:

• permanente dakrandbeveiliging,
• of vallijnsystemen.

Wanneer externe partijen worden ingeschakeld voor werk op het dak, is de werkgever verantwoordelijk voor zijn werknemers, maar heeft geen invloed op de staat van het dak of de aanwezige veiligheidssystemen. In dat geval ligt de verantwoordelijkheid voor daktoegang en dakveiligheid bij de pandeigenaar of opdrachtgever.

Ontbreekt veilige daktoetreding of is de dakveiligheid ondermaats, dan kan dit ertoe leiden dat werkzaamheden niet kunnen worden uitgevoerd.

Daktoetreding in de praktijk, wat zijn de mogelijkheden

Veilige daktoegang kan op verschillende manieren worden gerealiseerd. De meest ideale situatie is een daktoegang vanuit een opbouw met deur, bijvoorbeeld via een vaste aluminium trap. Een alternatief is toegang via een dakluik met een luikladder.

Wanneer deze voorzieningen niet tijdens de bouw zijn opgenomen, moet toegang later vaak buitenom worden gerealiseerd. Veel toegepaste oplossingen zijn dan:

• een vaste aluminium trap,
• een gevelladder,
• of een aluminium kooiladder.

Welke oplossing het meest geschikt is, hangt af van de hoogte die moet worden overbrugd, de bouwkundige situatie en veilige bereikbaarheid. Vaak staat dit al beschreven in een eerder uitgevoerde RI&E.

Praktische maatregelen voor dakveiligheid

Voor het verbeteren van dakveiligheid zijn verschillende maatregelen mogelijk. Belangrijk is dat oplossingen zowel veiligheid waarborgen als bedrijfseconomisch verantwoord zijn.

Veelvoorkomende maatregelen zijn:

• een aluminium hekwerk rondom installaties, zodat onderhoud zonder valgevaar kan worden uitgevoerd;
• duidelijke looppaden met waarschuwingstekens;
• extra afscherming of valbeveiliging wanneer de afstand van looppad tot dakrand minder dan 4 meter is;
• een uitloopleuning richting de veilige zone op het dak wanneer toegang via een kooiladder of vaste trap plaatsvindt.

Met de juiste combinatie van daktoegang en dakveiligheidssystemen ontstaat een veilige en werkbare situatie voor iedereen die op hoogte moet werken.